γραπτής εργασίας:

οδηγίες προς τον φοιτητή

Τρεις βασικοί κανόνες για μια σωστή ακαδημαϊκή γραπτή εργασία

 ΚΑΝΟΝΑΣ ΠΡΩΤΟΣ

Είναι θεμελιακή αρχή να αναπτύξετε την εργασία σας με δικά σας λόγια και όχι επαναλαμβάνοντας εκφράσεις, παραγράφους ή προτάσεις που είναι ήδη διατυπωμένες. Γνωρίζετε ότι η αντιγραφή ισοδυναμεί με αποτυχία. Θα πρέπει να έχετε κρατήσει σημειώσεις από τη μελέτη του υλικού σας. Αν οι σημειώσεις είναι καλές, θα είναι σίγουρα και αποτελεσματικές. Μη διστάσετε να τις χρησιμοποιήσετε στη γραπτή σας εργασία. Η σκέψεις σας θα αναπτυχθούν πολύ καλύτερα εάν ακολουθήσετε τα δικά σας λόγια και τις δικές σας εκφράσεις. Αυτός είναι ασφαλώς και ο καλύτερος τρόπος να θυμόσαστε τις αναπτύξεις του γνωστικού αντικειμένου των κεφαλαίων που μελετάτε. Χρησιμοποιείστε τα επιχειρήματά σας και τις σκέψεις σας με ένα δομημένο τρόπο. Εάν θέλετε να προσθέσετε μια παράγραφο, ή σκέψεις άλλου συγγραφέα, τότε θα πρέπει να αναφέρετε το όνομά του και τη πηγή της πληροφορίας μέσα στο κείμενό σας, αλλά και στη βιβλιογραφία.

 ΚΑΝΟΝΑΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ

Είναι σύνηθες στην εκπαίδευση από απόσταση ο φοιτητής να μην καταλάβει με ακρίβεια το τι ζητά η γραπτή εργασία. Διαβάστε με προσοχή τον τίτλο και σιγουρευτείτε για τις απαντήσεις που θα πρέπει να δώσετε. Οι τίτλοι των γραπτών εργασιών, πολύ συχνά και του τελικού διαγωνίσματος, μπορούν να απαντηθούν με πολλούς τρόπους. Άλλες φορές παραπέμπουν στο υλικό που έχετε μελετήσει σε συνδυασμό με βιβλιογραφία, άλλες φορές σε σύνολο δραστηριοτήτων με συνδυασμό στατιστικών πινάκων, άλλες φορές σε σύνθεση διαφόρων απόψεων με αναφορά σε παράλληλα κείμενα κ.α. Όποια μορφή και αν έχει ο τίτλος πριν ξεκινήσετε να γράφετε θα πρέπει να είστε απόλυτα σίγουροι για το τι ζητά η εργασία και ποια γνωστικά αντικείμενα καλύπτει. Δώστε λίγο χρόνο στη κατανόηση του τίτλου. Προσπαθήστε να καταλάβετε τι σας έχουν ζητήσει να κάνετε.

 ΚΑΝΟΝΑΣ ΤΡΙΤΟΣ

Τις περισσότερες φορές οι τίτλοι των γραπτών εργασιών σας παραπέμπουν σε περισσότερα από ένα κεφάλαια. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνετε μια σύνθεση από το υλικό που έχετε μελετήσει - ενδεχομένως και άλλο υλικό - και να δώσετε μια δομημένη απάντηση. Να θυμάστε ότι ο καθηγητής σας θα αξιολογήσει και άλλες εργασίες. Για να το κάνει σωστά θα πρέπει κάθε φορά να ξεκινά από την εισαγωγή του κειμένου. Τη δική σας εισαγωγή. Το κείμενο λοιπόν θα πρέπει να ακολουθεί μια λογική σειρά, η οποία θα επεξηγεί και θα οδηγεί τον καθηγητή στους δικούς σας συλλογισμούς. Όσο πιο εύκολα καταλάβει τη δομή και οργάνωση του κειμένου σας, τόσο πιο θετική θα είναι η προσέγγισή του στην αξιολόγηση της γραπτής σας εργασίας.

 Πως γράφουμε μια γραπτή εργασία;

- Θα πρέπει να είστε σαφής, να έχετε ευκρίνεια στο λόγο σας και να επεξηγείτε τους συλλογισμούς σας με τρόπο που να είναι κατανοητός.

- Θα πρέπει να τεκμηριώνετε αυτά που γράφετε. Είτε πρόκειται για δικές σας ιδέες, είτε για ιδέες άλλων.

- Θα πρέπει να είστε σε θέση να αξιολογείτε ή να συγκρίνεται απόψεις και θεωρίες, όταν αυτό σας ζητηθεί και να τις χρησιμοποιείτε για εμπλουτισμό του κειμένου σας.

- Να προσδιορίζετε με ακρίβεια τις έννοιες λέξεων και φράσεων.

- Πάντα θα πρέπει να χρησιμοποιείτε και να οικοδομείτε επιχειρήματα.

- Θα πρέπει πάντα να καταλήγετε σε τεκμηριωμένα συμπεράσματα.

 Ποιο συγκεκριμένα:

ΣΤΑΔΙΟ 1. Όταν θα έχετε μπροστά σας τον τίτλο της γραπτής εργασίας αφιερώστε λίγο χρόνο και σιγουρευτείτε ότι έχετε καταλάβει τι σας ζητά να κάνετε. Πολύ συχνά έχουμε την εντύπωση ότι κατανοήσαμε απόλυτα το τι πρέπει να κάνουμε, ενώ στη πραγματικότητα έχουμε κατά νου άλλα πράγματα. Το σίγουρο είναι ότι σας έχουν ζητήσει να επεξεργαστείτε κάποιες πληροφορίες που ήδη έχετε μελετήσει. Από κει και πέρα θα συγκεντρώσετε τις γνώσεις σας και τις εμπειρίες σας για να συνθέσετε το κείμενό σας. Η κατανόηση του τίτλου είναι το πρώτο βήμα που θα πρέπει να κάνετε.

ΣΤΑΔΙΟ 2. Όταν είστε απόλυτα σίγουροι ότι έχετε κατανοήσει το τι σας έχουν ζητήσει και τι πρέπει να κάνετε, συγκεντρώστε τις σκέψεις σας και σημειώστε όλες τις έννοιες ή λέξεις κλειδιά που νομίζετε ότι έχουν να κάνουν με τον τίτλο της γραπτής εργασίας. Με αυτόν τον τρόπο θα σκιαγραφήσετε μια αρχική πρόχειρη εικόνα του σκελετού της εργασίας σας. Μπορείτε να επαληθεύσετε πολύ σύντομα εάν οι έννοιες αυτές ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και εκεί αφαιρείτε ή προσθέτετε κάποιες άλλες. Όταν δείτε ότι το αποτέλεσμα σας ικανοποιεί, τότε μπορείτε να προχωρήσετε στο επόμενο βήμα.

ΣΤΑΔΙΟ 3. Μια περίληψη της εργασίας τώρα πλέον είναι ρεαλιστική αλλά και απαραίτητη. Τις έννοιες που συγκεντρώσατε πιο πριν θα πρέπει τώρα να τις αναπτύξετε με λόγια. Ένα πρώτο σχέδιο της εργασίας σας μπορείτε να έχετε πολύ σύντομα. Προσέξτε όμως: γραπτή εργασία δεν σημαίνει σκόρπιες ιδέες και πληροφορίες. Υπάρχει μια λογική που θα πρέπει να ακολουθήσετε. Όχι μοντέλο, αλλά λογική. Για να δούμε ποια είναι αυτή.

ΣΤΑΔΙΟ 4. Μια γραπτή ακαδημαϊκή εργασία θα πρέπει να έχει τρία μέρη: εισαγωγή, κυρίως θέμα και συμπεράσματα. Σύμφωνα με το αρχικό σας σχέδιο και τη περίληψη που έχετε γράψει, μπορείτε να ξεκινήσετε. Μη ξεχνάτε να κοιτάτε σε τακτά διαστήματα τον τίτλο της εργασίας. Εκεί ελέγχετε εάν ξεφύγατε από τον στόχο και το αντικείμενό σας. Η ανάπτυξη της εισαγωγής, του κυρίως θέματος και των συμπερασμάτων είναι ένα υποκειμενικό θέμα. Ο κάθε ένας που συγγράφει μια εργασία την αναπτύσσει με διαφορετικούς, υποκειμενικούς και προσωπικούς τρόπους. Υπάρχουν όμως κάποια αντικειμενικά στοιχεία που θα έπρεπε να θυμόσαστε και να ακολουθήσετε. Σε αυτό που συμφωνούν οι περισσότεροι είναι ότι ο ακαδημαϊκός λόγος θα πρέπει να είναι απλός και περιεκτικός, χωρίς μεγάλες προτάσεις. Θα πρέπει να έχει ευκρίνεια, ανάλυση, να μπορεί να εξηγεί, να χρησιμοποιεί επιχειρήματα και να τεκμηριώνει τις πληροφορίες που αναπτύσσονται στο κείμενο.

Λέξεις και έννοιες χειρισμού γραπτών εργασιών (και απαιτούν ερμηνεία)

Συχνά στις γραπτές εργασίες σας θα διαβάσετε οδηγίες για το τι πρέπει να κάνετε και πως να το αναπτύξετε. Συγχρόνως, εσείς οι ίδιοι, για να είστε σε θέση να συνθέσετε μια εργασία με απαιτήσεις, θα χρησιμοποιήσετε έννοιες και όρους, οι οποίοι αποτελούν εργαλεία για τη δομή και ανάπτυξή της. Ορισμένα εργαλεία σύνθεσης τέτοιων εργασιών παρουσιάζονται πιο κάτω, έτσι ώστε να διευκολυνθείτε στη πορεία του απαιτούμενου γραπτού λόγου.

1. σύγκριση

Συγκρίνω σημαίνει ότι προσεγγίζω για ομοιότητες και διαφορές δύο ή περισσότερα θέματα και ενδεχομένως καταλήγω στο ποιο είναι προτιμότερο. Συγχρόνως αιτιολογώ και δικαιολογώ αυτή τη κατάληξη.

2. αντιπαράθεση

Αντιπαραθέτω σημαίνει ότι μεταφέρω μια αντίθετη άποψη απέναντι στην ήδη υπάρχουσα, έτσι ώστε να προβάλλω τις διαφορές τους.

3. κριτική

Κάνω κριτική σημαίνει ότι δημιουργώ μια κρίση – μια τεκμηριωμένη άποψη για την αξία κάποιων απόψεων ή θεωριών ή ακόμα για το αληθές ορισμένων γεγονότων.

4. καθορισμός / ορισμός

Καθορίζω ή ορίζω σημαίνει ότι εντοπίζω την ακριβή ερμηνεία μιας λέξης ή φράσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις είναι αναγκαίο ή θεμιτό να εξετάσω διαφορετικούς ορισμούς.

5. περιγραφή

Περιγράφω σημαίνει ότι δίνω μια αναλυτική ερμηνεία κάποιου θέματος

6. συζήτηση

Συζητώ σημαίνει ότι εξηγώ ένα θέμα ενώ συγχρόνως αναδεικνύω όλες του τις διαστάσεις (‘τις δύο όψεις του νομίσματος’).

7. αξιολόγηση

Αξιολογώ σημαίνει ότι πραγματοποιώ μια θεώρηση για την αξία, αποτελεσματικότητα, εγκυρότητα κάποιων στοιχείων και στο κατά πόσο αληθεύουν ή είναι χρήσιμα.

8. ερμηνεία

Ερμηνεύω σημαίνει ότι μέσα από ένα πλαίσιο, περιγράφω και συγχρόνως εξηγώ ένα θέμα, το οποίο αναζητά αποσαφήνιση.

9. ανάλυση

Αναλύω σημαίνει ότι συλλαμβάνω στην ολότητά του ένα θέμα και επιχειρώ με επεξηγηματικό και δομημένο λόγο να το ερμηνεύσω

10. επιχειρηματολογία (τεκμηρίωση;)

Επιχειρηματολογώ και κατά προέκταση τεκμηριώνω σημαίνει ότι χρησιμοποιώ θεωρητικά και πρακτικά παραδείγματα για να ισχυροποιήσω μια ή περισσότερες απόψεις. Τα παραδείγματα αυτά θα πρέπει να επιβεβαιώνουν τη διατυπωμένη άποψη.